Jeziorka Duszatyńskie, z chomika kondratowa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jeziorka Duszatyńskie. Kiedy w tym miejscu zwiezło ziemię...Trzy małe jeziorka u stóp Chryszczatej w Bieszczadach powstaływedług przedwojennej miejscowej ludnoci w sposób magiczny.Pewnego dnia po prostu zwiezło ziemię, być może za sprawš trzecholbrzymów zaklętych w kamień.Oficjalna wersja powstania jeziorekjest jednak trochę inna. Na przełomie lat 1906 i 1907 w okolicznychgórach spadła rekordowa iloćdeszczu (ponad 1000 mm na m2). Nasišknięte wodš stromezbocza Chryszczatej (997 m) osunęły się (lub zwiezły) wprzeddzień Wielkanocy 1907 roku. Pędzšce masy fliszukarpackiego (ponad 12 mln m3 ziemi i skał) zabierajšc zesobš wiekowy las wpadły w dolinę potoku Olchowatego,tamujšc jego przepływ. W efekcie powstały 3 niewielkiejeziorka. Drugie zjawisko osunięcia się częci zboczamiało miejsce u stóp Malanej Góry (752 m) w BeskidzieNiskim.Huk towarzyszšcy osuwaniu się ogromnych płatów ziemi z Chryszczatej przestraszył mieszkańcówpobliskiego Duszatyna. Od czasu pamiętnej Wielkiej Nocy uwierzyli oni w magicznš siłę Zwiezła.Dzisiaj dawny Duszatyn już nie istnieje, a miejsce łemkowskich chyż zajmuje kilka nowych domówpracowników lenych oraz bar. Nie ma zatem kto wspominać wydarzeń z poczštku XX wieku.Z trzech jeziorek Duszatyńskich pozostały do dzi dwa.W okresie międzywojennym z najmniejszego z nichspuszczono wodę, rzekomo w celu odłowienia bytujšcychw nim pstršgów. Ocalałe dwa jeziorka zmniejszajš się zroku na rok ze względu na coraz to nowe warstwy mułu,jakie niesie potok Olchowaty. Od czasu powstaniajeziorka zmniejszyły się o połowę.Dolne z nich, położone jest na wysokoci 687 m i jestprawie dwa razy mniejsze od górnego, usytuowanego nawysokoci 708 m. Mimo to może pochwalić się większšredniš głębokociš (2,4 m w porównaniu do 2 m górnegojeziora) oraz głębokociš maksymalnš (6,2 m do 5,8 m).Jeziorka Duszatyńskie rzeczywicie można uznać zamiejsce magiczne. Nad stawy schylajš się długie bukowegałęzie, które odbijajš się w lustrze wody. Dzięki temuwydaje się nam, że jeziorka majš niesamowitš zielonšbarwę wody. Górne jezioro coraz bardziej zarastajš trzciny, skrzypy oraz wierzby, niespotykanegdzie indziej na tak wysoko położonych stanowiskach.Nad jeziorkami znajduje się samo osuwisko, chronione razem z jeziorkami w rezerwacie Zwiezło.Mimo, że dawno ten teren porósł nowy las, można zaobserwować dziwne nierównoci terenu (np.wypłaszczenia). Wprawniejsze oko dostrzeże podział na niszę (miejsce, skšd osunęła się ziemia),rynnę, którš materiał skalny osuwał się w dół, oraz jęzor czyli nagromadzone warstwy ziemi iskał sięgajšce potoku.Magia jeziorek jest o tyle większa, że wyruszamy do nich najczęciej z wysiedlonej dolinyDuszatyna, do którego ciężko dojechać. Polecamwędrówkę do rezerwatu Zwiezło o każdej porze roku idnia. Nie do zapomnienia jest widok tysięcy wietlików wlesie nad jeziorkamiInformacje praktyczne:Jeziorka Duszatyńskie leżš w dolinie potoku Olchowategou stóp Chryszczatej, w Bieszczadach. Najlepiej startować zDuszatyna lub, jeli mamy więcej czasu z Komańczy lubRzepedzi. Do jeziorek prowadzi czerwony szlak (zDuszatyna 1:30 h), powrót tš samš trasš. Szlak idzie przez pewien czas przez krzaki równolegle dodrogi w dolinie na tym odcinku lepiej ić drogš.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]