JAK WYBRAĆ ZASILACZ DO KOMPUTERA, Urządzenia techniki komputerowej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
HARDWARE
Jak wybrać zasilacz do komputera
cd 1/2007
Grupa: UZUPEŁNIENIA
artykuł „Problemy z zasilaniem” z PC
Formatu 10/2006
Elektrownia
dla peceta
Zasilacz do komputera powinien mieć odpowiednią
moc. Zbyt słaby sprawi, że pecet będzie się często
resetował lub zawieszał, a bardzo silnie przeciążony
może się nawet spalić, uszkadzając płytę główną,
kartę graiczną czy procesor.
Błędem wielu użytkowników pece-
tów jest kupowanie jak najtańszej
obudowy wyposażonej w zasilacz
produkowany z komponentów po-
śledniej jakości. O ile z typowym
komputerem biurowo-domowym
taki zasilacz będzie pracował w mia-
rę poprawnie (choć oczywiście są
negatywne wyjątki), o tyle przy
współpracy z szybszymi podzespo-
łami z pewnością wcześniej czy póź-
niej pojawią się kłopoty.
Problemem jest nie tylko jakość
elementów elektronicznych i wyko-
nania urządzenia, ale także para-
metry techniczne podawane przez
producentów. Kiepski zasilacz ma
zwykle moc niższą od tej podanej
na tabliczce znamionowej. Jeśli po-
dano 350 watów, w praktyce moc
może wynosić 300 W, a zasilacz
400-watowy to w rzeczywistości
model 350–360 W.
Pierwsze awarie zasilania obja-
wiają się zazwyczaj tym, że kompu-
ter np. po uruchomieniu bardziej
wymagającej gry przypadkowo się
restartuje lub zawiesza. Czasami
bywa tak, że w ogóle nie chce się
uruchomić, a BIOS wskazuje mocno
zaniżone wartości napięć (dopusz-
czalne jest 5-procentowe odchylenie
od wartości nominalnej).
Oceń lub skomentuj na
www.pcformat.pl/ocena
Określenie poboru mocy
Ile mocy pobierają
Podzespół Moc
Procesor Intel Core 2 Extreme 75 W
Procesor Intel Core 2 Duo 65 W
Procesor Intel Pentium D 130 W
Procesor Intel Pentium EE 130 W
Procesor Intel Pentium 4 103 W
Procesor Intel Pentium 4 EE 115 W
Procesor Intel Celeron D 73 W
Procesor Intel Celeron 68 W
Procesor AMD Athlon 64 FX 110 W
Procesor AMD Athlon 64 X2 110 W
Procesor AMD Athlon 64 67 W
Procesor AMD Sempron 64 62 W
Procesor AMD Athlon XP 74 W
Procesor AMD Sempron 54 W
Płyta główna 45 W
Moduł pamięci DDR2 10 W
Moduł pamięci DDR 15 W
Moduł pamięci SDRAM 15 W
Karta graiczna o wysokiej wydajności 120 W
Karta graiczna o średniej wydajności 50 W
Karta graiczna o niskiej wydajności 35 W
Dysk twardy 20 W
Nagrywarka CD/DVD 30 W
Czytnik CD/DVD 25 W
Stacja dyskietek 5 W
Klawiatura 2 W
Myszka 3 W
Karta dźwiękowa 10 W
Karta sieciowa 5 W
Modem PCI 5 W
Karta PCI 5 W
Karta kontrolera IDE lub SATA (w tym RAID) 15 W
Karta kontrolera SCSI (w tym RAID) 15 W
Przedni panel sterujący 5 W
Wentylator 2 W
Wydajny wentylator 8 W
Katoda do moddingu 3 W
Pasywne (bez zasilania) urządzenie USB 3 W
Pasywne urządzenie FireWire 8 W
obciążenie każdej z tych linii, trze-
ba zsumować moc podłączonych do
niej urządzeń. Jeśli chcemy otrzymać
wartość w amperach (w niektórych
cennikach stopień obciążenia jest
podawany właśnie w ten sposób),
moc trzeba podzielić odpowiednio
przez 3,3 lub 5.
Przed zakupem zasilacza warto usta-
lić, ile prądu pobiera faktycznie kom-
puter, nawet z podziałem na poszcze-
gólne podzespoły.
Pobór mocy
przez komputer
Kupując zasilacz, musimy wiedzieć,
ile mocy pobiera cały komputer
(wszystkie komponenty). Do tego
trzeba dodać ok. 30–50 W zapasu,
ponieważ podczas rozruchu kompu-
tera niektóre komponenty pobierają
znacznie więcej prądu. Otrzymana
moc powinna stanowić 80 procent
mocy zasilacza, pozostałe 20 procent
to rezerwa umożliwiająca rozbudowę
komputera. Jeśli więc komputer przy
pełnym obciążeniu pobiera 200 wa-
tów, moc zasilacza wynosi (200 W +
50 W)/0,8 = 312 W. Praktycznie po-
winien to być zasilacz 350 W.
Pobór mocy
przez komponenty
Niestety, praktycznie żaden użyt-
kownik nie ma w domu watomierza,
by zmierzyć rzeczywistą moc kom-
putera. Trzeba ją zatem oszacować
na podstawie informacji o mocy jego
poszczególnych komponentów. By to
ułatwić, w tabelce podajemy orienta-
cyjny pobór mocy najważniejszych
części komputera. Należy zsumować
przynajmniej moc pobieraną przez
płytę główną, procesor, pamięci, kar-
tę graiczną, dysk, napęd optyczny,
klawiaturę, mysz. Przeciętny kom-
puter domowy, np. z Athlonem 64
i kartą graiczną o średniej wydajno-
ści, pobiera ok. 230 watów. Idealny
będzie więc zasilacz 350 W.
Wydajność linii
zasilających
Pobór mocy przez komputer najdo-
kładniej określimy po uwzględnieniu
obciążenia poszczególnych linii za-
silających. Najważniejsze z nich to
+12 V, +3,3 V oraz +5 V.
Pierwsza (czasami podzielona na
dwie niezależne linie +12V1 i +12V2)
zasila dwa prądożerne komponenty:
procesor i kartę graiczną. Zakłada-
jąc, że jest to np. AMD Athlon 64 X2
i karta średniej klasy, np. NVIDIA
GeForce 7600 GT, moc dostarczania
przez linię (linie) +12 V nie może
być mniejsza niż 160 W. Dzieląc to
przez napięcie 12 V, otrzymujemy
wartość prądu, jaką musi dostarczyć
linia +12 V – to 13,3 ampera.
Linia zasilająca +3,3 V zasila
komponenty mniej prądożerne, ale
za to jest ich więcej – płyta głów-
na, pamięci, niektóre karty rozsze-
rzeń. Natomiast do linii +5 V należy
głównie zasilanie dysków twardych
i napędów optycznych. By obliczyć
cechy dobrego zasilacza
Marka zasilacza
Już samą markę zasilacza, np. Antec,
Chieftec, Enermax, SeaSonic, Tagan
czy Topower, można traktować jako
gwarancję jakości urządzenia. Zasila-
cze tych irm często kosztują powyżej
400 zł, ale dla posiadaczy wydajnych
komputerów są niezbędne.
Moc zasilacza
i poszczególnych linii
Zasilacz musi mieć moc dobraną odpo-
wiednio do potrzeb komputera, najlepiej
z uwzględnieniem obciążenia poszczegól-
nych linii zasilających. Trzeba także wziąć
pod uwagę większy pobór mocy podczas
uruchamiania komputera, a także zapas
mocy na przyszłe rozbudowy.
zabezpieczenia
Ewentualna awaria zasilacza nie może
stwarzać ryzyka uszkodzenia kolejnych
komponentów komputera, z kolei awa-
ria płyty głównej czy innych elementów
nie powinna być przyczyną uszkodzenia
zasilacza. Dlatego warto, by zasilacz miał
przynajmniej dwa zabezpieczenia: przeciw
przepięciom i przeciw przeciążeniom.
stopień szuMu
Do obniżenia poziomu szumu wytwa-
rzanego przez zasilacz (a właściwie
jego wentylator) przyczynia się kilka
czynników: wolnoobrotowy wentylator
z dużymi łopatkami, z łożyskami kul-
kowymi. Jeszcze lepiej, jeśli szybkość
obrotowa tego wiatraka jest dobierana
w zależności od obciążenia zasilacza.
Ekstremalnie ciche zasilacze 0 dB nie
mają w ogóle wentylatorów.
niezbędne złącza
Każdy zasilacz jest wyposażony w zestaw
niezbędnych złączy, obecnie również
6-stykowe złącze do zasilania wydajnych
kart PCI Express. Jednak użytkownicy
najnowszych płyt głównych powinni
zwrócić uwagę, czy zasilacz ma dodat-
kowe, 8-stykowe, 12-woltowe złącze do
zasilania procesora (płyty głównej).
36
PC
Format
1/2007
SOFTWARE
Jak wybrać odpowiedni zasilacz
Ú
Wybór zasilacza
W wielu sklepach internetowych
parametry zasilaczy są podawa-
ne w sposób bardzo lakoniczny,
na przykład tylko całkowita moc
zasilacza. Jeśli mimo tego chcemy
kupić taki zasilacz, możemy po
prostu zsumować moc wszystkich
podzespołów i dodać określony za-
pas mocy.
Znacznie więcej można się do-
wiedzieć, sprawdzając szczegółowe
specyikacje (głównie moc wszyst-
kich linii) lub biorąc zasilacz do ręki.
Zawsze na jednej ze ścianek urzą-
dzenia znajduje się tabela szczegó-
łowo opisująca wydajność poszcze-
gólnych linii zasilających. Trzeba to
porównać z zapotrzebowaniem na-
szego komputera na moc, szczególną
uwagę zwracając na linie +12 V.
Tajemnicze PFC
W cennikach zasilaczy często poja-
wia się informacja o aktywnym lub
pasywnym układzie PFC (ang. Power
Factor Corrector) w zasilaczu. Czy
to jest ważne? Otóż PFC jest ukła-
dem korygującym tzw. współczyn-
nik mocy, zmniejszający pobór tzw.
mocy biernej (bezużytecznej, której
nie da się zaprząc do wykonania żad-
nej pracy). Moc ta stwarza zakładom
energetycznym problemy, bo musi
być przesłana przez linie zasilające,
a użytkownik za nią nie płaci. Dla-
tego zasilacze stosowane w Euro-
pie muszą mieć jakikolwiek układ
PFC – pasywny jest w zupełności
wystarczający.
Zabezpieczenia
Dla użytkowników znacznie waż-
niejsze są zabezpieczenia, w jakie
wyposażony jest zasilacz. Najgroź-
niejszym dla komputera scenariu-
szem jest podanie zbyt wysokiego
napięcia na podzespoły, więc więk-
szość zasilaczy ma zabezpieczenie
przeciwprzepięciowe, które wyłącza
zasilacz, gdy napięcie przekracza
określony próg. Z kolei zabezpiecze-
nie przeciwprzeciążeniowe wyłącza
zasilacz, gdy moc pobierana z jednej
z linii zasilających jest większa niż
nominalna moc tej linii. Podobnie
działa zabezpieczenie przeciwzwar-
ciowe, które jednak wyłącza urzą-
dzenie tylko przy ewidentnym zwar-
ciu jednej z linii. Niektóre zasilacze
mają też zabezpieczenie termiczne,
które wyłącza zasilacz, gdy ten za-
czyna się przegrzewać.
Co mówi o zasilaczu jego tabliczka znamionowa
Przyjrzyjmy się obciążeniu poszczególnych linii zasilających.
Linia zasila przede wszystkim płytę główną i moduły pamięci, co przy dwóch
modułach RAM daje moc około 70 watów (prąd ok. 20 A). Wartość podana
na tabliczce znamionowej jest więc wystarczająca.
Linia zasila głównie napędy. Dysk twardy i nagrywarka DVD pobiera łącznie
50 W (10 A). Wartość podana na tabliczce znamionowej to – w tym przypadku
mamy duży zapas mocy, przeznaczony na rozruch dysku twardego.
Należy zwrócić uwagę na to, że wymienione dwie linie są ze sobą powiązane
i sumaryczna moc nie może przekroczyć .
Kolejne dwie linie zasilające to i . Z jednej z nich zasilany jest głównie
procesor. Jeśli jest to np. Pentium 4, z naszej tabelki wynika, że może on pobierać
ponad 100 W mocy (8 A). Tymczasem tabliczka znamionowa informuje, że zasilacz
może dostarczyć , więc również mamy spory zapas.
Podobnie jest z kartą graiczną. Jeśli jest ona bardzo wydajna, może pobrać
120 W (10 A), a druga linia z powodzeniem dostarczy taką moc – .
Należy również zwrócić uwagę, że linie i są ze sobą powiązane,
razem dostarczą maksymalną moc .
[ Pobierz całość w formacie PDF ]